e09.1 δύο ὁδοί

e09.1 δύο ὁδοί

Frei nach Xenophon, Ὑπομνημανεύματα ΙΙ, 21 ff.

 

Ἡρακλῆς, ἐπεὶ ἐκ παίδων εἰς ἥβην ὁρμᾶται,

ἐκ παίδων (aus dem) vom Kind(esalter)

 

ἐν ᾗ οἱ νέοι ἤδη αὐτοκράτορες γιγνόμενοι δηλοῦσιν

 

 

εἴτε τὴν δι’ ἀρετῆς ὁδὸν αἱρήσονται ἐπὶ τὸν βίον

 

 

εἴτε τὴν διὰ κακίας,

 

5

ἐκβαίνει εἰς ἡσυχίαν καὶ καθέζεται

 

 

ἀπορῶν ποτέραν τῶν ὁδῶν αἱρήσεται·

 

 

καὶ δοκοῦσιν αὐτῷ δύο γυναῖκες προσέρχεσθαι μεγάλαι,

 

 

ἡ μὲν ἑτέρα εὐπρεπὴς καὶ ἐλευθέρα φύσει,

 

 

κεκοσμημένη τὸ μὲν σῶμα καθαρότητι,

τὸ σῶμα: adverbialer Akkusativ

10

τὸ δὲ σχῆμα σωφροσύνῃ,

τὸ σχῆμα: adverbialer Akkusativ

 

ἐσθῆτι δὲ λευκῇ,

ἐσθῆτι: Dativus modi (der Art und Weise)

 

ἡ δὲ ἑτέρα πολύσαρκος μὲν καὶ ἁπαλή,

 

 

κεκαλλωπισμένη δὲ τὸ μὲν χρῶμα

τὸ μὲν χρῶμα: adv.Akk. „an Farbe“

 

ὥστε λευκοτέρα τε καὶ ἐρυθροτέρα τοῦ ὄντος δοκεῖ φαίνεσθαι,

τοῦ ὄντος: Gen.comparationis „als in Wirklichkeit“

15

τὸ δὲ σχῆμα

τὸ σχῆμα: adv.Akk. „an Gestalt“

 

ὥστε δοκεῖ ὀρθοτέρα τῆς φύσεως εἶναι,

τῆς φύσεως: Gen.comparationis

 

ἐσθῆτα δὲ ἔχει, ἐξ ἧς μάλιστα ὥρα διαλάμπει·

 

 

ἐπισκοπεῖ δὲ καὶ εἴ τις ἄλλος αὐτὴν θεᾶται,

 

 

πολλάκις δὲ καὶ εἰς τὴν ἑαυτῆς σκιὰν ἀποβλέπει.

 

20

ὡς δ’ ἥκουσιν πλησίον τοῦ Ἡρακλέους,

 

 

ἡ μὲν βαδίζει τὸν αὐτὸν τρόπον,

τὸν αὐτὸν τρόπον: adverbialer Akkusativ

 

ἡ δὲ φθάνειν βουλομένη προστρέχει τῷ Ἡρακλεῖ καὶ λεγει·

 

 

Ὁρῶ σε, ὦ Ἡράκλεις, ἀποροῦντα

 

 

ποίαν ὁδὸν ἐπὶ τὸν βίον αἱρεῖσθαι βούλῃ.

 

25

εἰ οὖν ἐμὲ φίλην ποιήσεις,

 

 

τὴν ἡδίστην τε καὶ ῥᾴστην ὁδὸν ἄξω σε,

 

 

καὶ τῶν μὲν τερπνῶν πάντων γεύσῃ,

τῶν τερπνῶν: Gen. partitivus (der Teilhabe) bei γεύομαι

 

τῶν δὲ χαλεπῶν ἄπειρος διαβιώσῃ.

τῶν χαλεπῶν: Gen. obiectivus (des Objekts) bei ἄπειρος

 

πρῶτον μὲν γὰρ οὐ πολέμων οὐδὲ πραγμάτων φροντιεῖς,

πολέμων: Gen. obiect. bei Verben der geist.Anteilnahme

30

ἀλλὰ σκέψῃ τί χαριζόμενον ἢ σιτίον ἢ ποτὸν εὐρήσεις,

 

 

ἢ τί ὁρῶν ἢ ἀκούων τέρψῃ,

 

 

καὶ πῶς ἂν μαλακώτατα καθευδήσεις

 

 

καὶ πῶς ἂν ἀπονώτατα τούτων πάντων τευξῃ.

τούτων πάντων: Gen. part. bei τυγχάνω

 

εἰ δέ ποτε γενήσεταί τις ὑποψία σπάνεώς τινων,

 

35

ἕξεις ταῦτα,

 

 

οὐ σὲ ἄξω ἐπὶ τὸ πόνῳ τοῦ σώματι καὶ τῆς ψυχῆς ταῦτα πορίζεσθαι,

ἐπὶ τὸ ταῦτα πορίζεσθαι subst.Inf. „zum Dies-Erlangen“
= „dies zu erlangen“ – πόνῳ: Dat. instrumentalis

 

ἀλλ’ οἷς οἱ ἄλλοι ἐργάζονται, τούτοις σὺ χρήσῃ,

οἷς: Dat. modi (Art und Wese) –
τούτοις: Dat. instrumentalis bei χρῆσθαι

 

οὐδενὸς ἀπεχόμενος ὅθεν ἂν δυνατὸν ἐστί τι κερδᾶν.

οὐδενὸς: Gen. der Trennung

 

πανταχόθεν γὰρ ὠφελεῖσθαι τοῖς ἐμοῖς φίλοις ἐξουσίαν ἐγὼ παρέχω.

 

40

καὶ ὁ Ἡρακλῆς ἀκούων ταῦτα,

 

 

Ὦ γύναι, λέγει, ὄνομα δέ σοι τί ἐστιν;

σοι: Dat. possessivus

 

ἡ δέ λέγει, Οἱ μὲν ἐμοὶ φίλοι καλοῦσί με Εὐδαιμονίαν,

 

 

οἱ δὲ μισοῦντές με ὑποκοριζόμενοι ὀνομάζουσι Κακίαν. 27