e10.1 ὁ ἀγών

Frei nach Xenophon, Ὑπομνημανεύματα ΙΙ, 21 ff.

Der Text enthält viele Verbaladjektive auf -τέον mit elliptischem ἐστίν wie in Z. 16 θεραπευτέον <ἐστίν>.
Dieses Verbaladjektiv hat die Bedeutung des Müssens im Passiv (wie das lat. Gerundivum) und sein Sg.n wird übersetzt mit „es muss verehrt werden/ man muss verehren“, hier auch „du musst verehren“.

 

καὶ ἐν τούτῳ ἡ ἑτέρα γυνὴ προσερχομένη λέγει·                        ἐν τούτῳ: „in diesem Moment“

Καὶ ἐγὼ ἥκω πρὸς σέ, ὦ Ἡράκλεις,

γιγνώσκουσα τοὺς πατέρας σου

καὶ τὴν φύσιν τὴν σὴν ἐν τῇ παιδείᾳ σκεπτομένη.

εἰ δὴ τὴν πρὸς ἐμὲ ὁδὸν αἱρήσῃ, ἐλπίζω,

ὄτι σφόδρ’ τῶν καλῶν καὶ σεμνῶν ἀγαθὸς ἐργάτης γενήσῃ·

καὶ ἐγὼ ἔτι πολὺ ἐντιμοτέρα
καὶ ἐπ’ ἀγαθοῖς διαπρεπεστέρα φανοῦμαι.                                 ἐπ’ ἀγαθοῖς „für das Gute“

οὐκ ἐξαπατήσω δέ σε προοιμίοις ἡδονῆς,                                  προοιμίοις Dat.instrumenti

ἀλλά διηγήσομαι μετ’ ἀληθείας τὸν τρόπον,                            

ᾧ οἱ θεοὶ παρασκευάζουσι τὰ ὄντα.                                          ᾧ: Dat.modi

τῶν γὰρ ὄντων ἀγαθῶν καὶ καλῶν οὐδὲν

ἄνευ πόνου καὶ ἐπιμελείας θεοὶ παρέχουσιν ἀνθρώποις,

ἀλλ’ εἴτε τοὺς θεοὺς ἵλεως εἶναί σοι βούλῃ,                               τοὺς θεοὺς ἵλεως εἶναι: AcI ≙ ὅτι οἱ θεοὶ ἵλεῴ εἰσιν

θεραπευτέον τοὺς θεούς,                                                          θεραπευτέον: Verbaladjektiv, s.o.

εἴτε ὑπὸ φίλων ἐθέλεις ἀγαπᾶσθαι,

τοὺς φίλους εὐεργετητέον,

εἴτε ὑπό τινος πόλεως ἐπιθυμεῖς τιμᾶσθαι,

τὴν πόλιν ὠφελητέον,

εἴτε ὑπὸ τῆς Ἑλλάδος πάσης ἀξιοῖς

ἐπ’ ἀρετῇ θαυμάζεσθαι,

τὴν Ἑλλάδα πειρατέον εὖ ποιεῖν,

εἴτε γῆν βούλῃ σοι καρποὺς ἀφθόνους φέρειν,                          γῆν φέρειν: AcI ≙ ὅτι γῆ φέρει

τὴν γῆν θεραπευτέον,

εἴτε νομίζεις ὅτι ἀπὸ βοσκημάτων δεῖ πλουτίζεσθαι,

τῶν βοσκημάτων ἐπιμελητέον,

εἴτε διὰ πολέμου ὁρμᾷς αὔξεσθαι

καὶ βούλῃ δυνατὸς εἶναι τούς τε φίλους ἐλευθεροῦν

καὶ τοὺς ἐχθροὺς νικᾶν,

τὰς πολεμικὰς τέχνας αὐτάς τε

παρὰ τῶν δυνατῶν μαθητέον

καὶ ὅπως αὐταῖς δεῖ χρῆσθαι ἀσκητέον·

εἰ δὲ καὶ τῷ σώματι βούλῃ δυνατὸς εἶναι,

τῇ γνώμῃ ὑπηρετεῖν κατασκευαστέον τὸ σῶμα

καὶ γυμναστέον σὺν πόνοις καὶ ἱδρῶτι.

καὶ ἡ Κακία ὑπολαμβάνουσα λέγει·

Ὁρᾷς, ὦ Ἡράκλεις,

ὡς χαλεπὴν καὶ μακρὰν ὁδὸν ἐπὶ τὰς εὐφροσύνας

ἡ γυνή σοι αὕτη διηγεῖται;

ἐγὼ δὲ ῥᾳδίαν καὶ βραχεῖαν ὁδὸν ἐπὶ τὴν εὐδαιμονίαν ἄξω σε. 

καὶ ἡ Ἀρετὴ λέγει· Ὦ τλῆμον, τί δὲ σὺ ἀγαθὸν ἔχεις;

ἢ τί ἡδὺ καλεῖς μηδὲν τούτων ἕνεκα πράττειν ἐθέλουσα;            μηδὲν ἐθέλουσα: „nichts wollend = ohne ... zu wollen“

οὐδὲ γὰρ τὴν τῶν ἡδέων ἐπιθυμίαν ἀναμενεῖς,

ἀλλὰ πρὶν ἐπιθυμεῖν πάντων ποριεῖς,

πρὶν μὲν πεινῆν ἔδῃ, πρὶν δὲ διψῆν πίῃ,

εἰ μὲν ἡδέως ἐσθίειν βουλήσῃ, ὀψοποιοὺς μηχανήσῃ,

εἰ δὲ ἡδέως πίνειν, οἴνους τε ἀφθόνους παρασκευάσῃ                πίνειν: erg. βουλήσῃ

καὶ τοῦ θέρους χιόνα περιθέουσα ζητήσεις,                               χιόνα: Schnee wird zum Kühlen des Weines gebraucht

εἰ δὲ καθεύδειν θελήσεις ἡδέως,

οὐ μόνον τὰς στρωμνὰς μαλακάς,

ἀλλὰ καὶ τὰς κλίνας παρασκευάσῃ·                                          κλίνας: erg. aus der Zeile zuvor μαλακάς

οὐ γὰρ διὰ τὸ πονεῖν, ἀλλὰ διὰ τὸ μηδὲν ἔχειν ὅ τι ποιεῖς           τὸ πονεῖν und τὸ ἔχειν: substantivierte Infinitive

ὕπνου ἐπιθυμήσεις.